<
<
<
<
Doppa –bayraq ,Doppa - untulghan riwayet
Ey sükütke chömgen doppichi bowa sen tarixni öz qolung bilen, öz tiling bilen, öz yéziqingda sihirlik qilip pütküchisen. Sen dukkan aldida ötken kechkenlerge qarap olturup ighir uhsinisen, közliringni yumup rialliqning girimsen nurida qizarghan közlirngdin néminidur izdeysen, némigidur ümüdlinisen. Ayghi chiqmas süküt böshükide chüsh körisen. Men mushularni his qilghinimda özümdin tolimu epsuslinimen. Bizning ghiripliqimizning bashlinish nuqtisini körüp yetkendek bolimen. Men kitabtinmu büyük kitabning barliqini tonum yetkinmde özümning tolimu ghiripliqimni tonum yettim. U bolsimu sen doppichi bowa. Men séning dukkiningning aldidin nechche ret kitab kötrep ötken bolsammu, emma sanga qizqiwatqan chet'elliklerdekmu qizziqmighinimgha qarap özem heqqide qayta oylunup qaldim bowa. Men mushilarni his qilghan waqitlirimdin bashlapla séni bowa dep atashqa bashlidim, ilgirki «dopichi» depla atap quyushtin uyaldim...
Bowa, sen doppa –bayraq, bayraq bir elning, bir qewimning seltenitining belgisi, baturluqning keshtilik abidisi dep hékayengni sözlep bergendin buyan yürgümning taqichining bazghinida bazghanliniwatqandek his qilimen...
Bowa, méning unutqaqliqimni kechürüp doppa heqqidiki hékayingizni yene bir qétim éytip biringe, yürgüm uyghunup qalsa ejep emes.
Qedimki zamanda ata bowlirimiz özining bayriqigha badamni keshtiligen iken. Ular bekmu öm iken. Shunga ular «uyghur» dep atiliptiken. Ularning xotun-qizlirining qulqigha asqan zirilirining, boynigha asqan zunnarlirining sheklimu badam sheklide iken. Ular shundaq bayashat, xatirjem yashawatqan künlerning béride düshmenler ulargha hujum qiliptu. Ikki otturida qattiq jeng boluptu. Ular özlirining qangqilirigha olturup, atlirigha miniship, tugh-elemlirini kötürüshüp, naghra-sunaylirini chéliship nechche aylap qeyserlik bilen jeng qiliptu. Ular jengde nurghun qurbanlarni bériptu, lékin, ikkilenmey, keynige chékinmey téximu ghezepke kélip öz ejdadlirining qanliq qisasi üchün baturluq bilen jeng qiliwériptu. Düshmenler küchlük hem ularning adimi birqanche hesse köp bolghachqa uyghurlar urushta axiri meghlup boluptu... Ular meghlup bolsimu ömlükni saqlap, tirik qalghanlar jeng meydanida bayriqini düshmen qoligha bermeptu. Ular bayraqni yirtip parchilap, töt burjikini chigip bashlirigha kiyiship, jeng meydanidin chékinip chiqiptu. Kéyin bularning qoshunidin tarqap ketken xelq ularning béshigha chigiwalghan bayraq parchisigha qarap «top bar», «topimiz bar iken» déyiship yene yighiliptu. Ular toplan'ghandin kéyin, yirtilghan bayraq parchilirini ulap yene tugh-elem yasishiptu we uyushup küp toplap, düshmenlirige hujum qilip ghelbe qiliptu. Kéyinche ularda héliqi bayraq parchisigha oxshitip bash kiyip kiyiship, özlirining ömlikini ipadileydighan adet shekilliniptu. Hemde baturluq körsetkenlerge shu bash kiyimini heddiye qilish adetke ayliniptu. Ular buni «topba» dep atishiptu. Kéyinche «doppa» dep atilidighan boluptu. Hazirqi badam doppa shuningdin shekillen'gen iken...
Shundaq, duppa özgichilik, doppa güzellik, doppa baturluq, doppa ittipaqliqning simwuli... Ey hékimetke bay bowa, sükütliringni tashlap manga yene öz hékayitingni éytip ber. Sen méning doppisiz bishimgha qarap sürgen xiyalliringgha xatime ber, bowa.
- Yaponiyening uyghurshunasliq tetqiqat yüzlinishi w...
- Yaponiyening uyghurshunasliq tetqiqat yüzlinishi w...
Qur'an Kerim ning Uyghurche Terjimisi